DOI: https://doi.org/10.36719/2663-4619/121/67-70
Nigar Sadıqova
Bakı Slavyan Universiteti
https://orcid.org/0000-0002-7079-6871
nigarsadiqova1@gmail.com
Gülbəniz Mehdiyeva
Bakı Slavyan Universiteti
https://orcid.org/0000-0002-2561-1591
gulbeniz57@mail.ru
XI əsrdə xalq dili – Azərbaycan dili
Xülasə
Tədqiqatın məqsədi XI əsrdə Azərbaycan dili və bu dildə yazan şairlərin, tarixçilərin çevrəsini müəyyən etməkdən ibarətdir. Bu məsələdə Yaqut Həməvi, Seyid Əhməd Kəsrəvi, Həsənoğlu və digər filosof-şairlərin dəyərli fikirləri nəzərdən keçirilmiş, Azərbaycan dilinin həm xalq arasında, həm də ərəb əlifbasında yazılarda artan rolu qeyd edilmişdir. Elmi məqalədə müəllif türk xalqlarının ölməz eposu olan Kitabi-Dədə Qorqud əsərinə müraciət etmiş, Azərbaycan dilinin XI əsrdə mövcudluğunu yalnız xalq dili meydançası kimi deyil, habelə bədii forma kimi də təsdiqləmişdir. XI əsrin yazılı türk abidələrində işlənən, türk ruhunu özündə cəm edən zərb-məsəllər, atalar sözləri, frazeologizmlər dəlil kimi gətirilmişdir. Bir xalqın təfəkkür tərzinin formalaşmasında belə zəngin poetik ifadələrin minilliklərlə yol keçdiyi, türk dilinin oturuşmuş bir dil olması sübut edilmişdir. Məqalədə adı çəkilən tarixi dövrə aid ərəb əlifbası ilə Azərbaycan türkcəsində yazılmış şair və ədiblərimizin poeziyasından nümunələr təqdim edilmişdir.
Açar sözlər: Azərbaycan dili, türk dili, Azərbaycan şairləri, Kitabi-Dədə Qorqud, orta əsrlər