https://doi.org/10.36719/2663-4619/111/136-139
Sübhanə Xudaverdiyeva
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
Ağcabədi filialı
https://orcid.org/0009-0007-5099-9624
moylanverdiyevasubhana@gmail.com
Uşaq şəxsiyyətinin inkişafında valideyn münasibətlərinin rolu
Xülasə
Ailə şəxsiyyətin formalaşmasına təsir edən ən mühüm amildir. Ailədə uşaqlar sadə və təbii şəkildə həyata qoşulurlar. Ailə uşağın dünyanı dərk etməsinin əsasını qoyur, o, ilk illərdən əxlaqi dəyərləri, sosial normaları və mədəni ənənələri öyrənir. Uşağın tərbiyəsi valideynlərin şəxsiyyətinin formalaşması problemi ilə sıx bağlıdır. Uşağa həssaslıq və insanlara mənəvi münasibət aşılamaq üçün valideynlərin özləri lazımi səviyyədə olmalıdırlar.
Gündəlik həyatda ata və ana arasındakı münasibəti müşahidə edən uşaq kişi və qadın arasında müəyyən bir münasibət tipini öyrənir. Valideyn münasibətləri uşaqların gələcək evlilik münasibətlərinin əsas modellərindən biridir. Ata anasına qarşı kobudluq edirsə, oğulda psixoloji münasibət formalaşa bilər ki, kişi olmaq kobudluq deməkdir. Belə bir ailənin qızı ailə qurmağın mahiyyət etibarı ilə çox qorxulu bir şey olduğunu düşünməyə alışır, qadının əl-ayağını bağlayır, onu azadlığından, heysiyyətindən məhrum edir. Bu cür münasibətlər çox vaxt ailənin dağılmasına səbəb olur.
Görünür, nikahın pozulmasının, məsələn, tez-tez boşanmadan əvvəl baş verən ailə müharibəsi kimi,
uşaqlara ən çox təsir etdiyini konkret sübut etməyə ehtiyac yoxdur.
Tez-tez eşidirsiniz: yaxşı ailə yaxşı uşaqların böyüdüyü ailədir. Axı, sonda uşaqların taleyi gözəl
impulslar, arzular və sözlərlə deyil, ailə həyatının ümumi mikroiqlimi, onun tonu, ümumi oriyentasiyası
ilə müəyyən edilir.
Açar sözlər: ailə, uşaq, münasibət, şəxsiyyət, güvən, cəmiyyət